Co do przyczyn powstawania bólów kręgosłupa specjaliści są zgodni. Natomiast jeśli chodzi o diagnozę i leczenie, to na tych polach pojawiają się już spore rozbieżności. Istnieje bowiem wiele szkół zajmujących się dolegliwościami ze strony narządu ruchu. Każda szkoła ma swoje narzędzia diagnostyczne oraz terapeutyczne.
Klasyczna medycyna stawia diagnozę w oparciu o badania obiektywne, takie jak zdjęcie rentgenowskie, rezonans magnetyczny, tomografia komputerowa. W związku z tym źródła bólu poszukuje się w nieprawidłowościach w budowie kręgosłupa. Najczęściej spotykanymi rozpoznaniami są: dyskopatia, zwyrodnienie, „krzywy” kręgosłup. Jako, że nie można cofnąć zmian degeneracyjnych widocznych w badaniach obrazowych, pacjentom proponuje się jedynie leczenie objawowe- środki przeciwbólowe, maści, fizykoterapię, masaże.
Medycyna Manualna w Modelu Holistycznym prezentuje nieco odmienny pogląd.
Dyskopatia bardzo rzadko boli- model holistyczny dysponuje narzędziami, które weryfikują czy jest ona aktywna czy nieaktywna (czy daje objawy). Natomiast zwyrodnienie i „krzywy” kręgosłup są skutkiem nadmiernego napięcia spoczynkowego, a nie przyczyną dolegliwości! Źródłem bólu są podrażnione tkanki okołostawowe stawów międzywyrostkowych, więzadła oraz mięśnie- nie widać tego w badaniach obrazowych, stąd nie są one obiektem zainteresowania klasycznej medycyny. Charakterystyczne jest to, że miejsce odczuwania bólu, bardzo rzadko jest źródłem bólu! Np. za ból w odcinku lędźwiowym najczęściej odpowiada dysfunkcja stawu biodrowego, stawu krzyżowo biodrowego, przejścia piersiowo-lędźwiowego oraz podrażnienie więzadeł miednicy oraz mięśni znamionowych dla odcinka lędźwiowo- krzyżowego.
Leczenie w modelu holistycznym jest przyczynowe. Polega na normalizacji napięcia mięśni, więzadeł oraz tkanek okołostawowych. Bardzo duży nacisk kładzie się na edukację pacjenta w zakresie profilaktyki oraz rozpoznanie tzw. negatywnego stymulowania- tego co predysponuje nas do powstawania dolegliwości. (może nim być np. nieprawidłowa postawa bądź czynnik emocjonalny)
Sposoby diagnostyki i leczenia schorzeń kręgosłupa są bardzo zróżnicowane. Człowiek, borykający się z bólem, spotyka na swojej drodze choroby wielu specjalistów. Zazwyczaj każdy z nich ma „swoją” diagnozę i propozycję leczenia. Wywołuje to zakłopotanie i dezorientację pacjenta, który na pytanie „co mi jest?” słyszy wiele różniących się odpowiedzi. Ta różnorodność wynika z tego, że każda diagnoza jest interpretacją, a nie prawdą absolutną! Ufajmy zatem tym terapeutom, którzy proponują nam skuteczne metody leczenia oraz nie zapominajmy o profilaktyce!